Δευτέρα 14 Μαρτίου 2022

 

Κριτική και Δημιουργική Σκέψη. Πως οι γονείς να βοηθήσουν



Μπορεί το παιδί να μάθει να σκέφτεται; Η σκέψη είναι κάτι που διδάσκεται; Ποιος είναι ο ρόλος των γονιών σε όλα αυτά; Μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να σκέφτονται σωστά; Αυτοί και πληθώρα άλλων προβληματισμών απασχολούν έντονα τους διάφορους φορείς, που ασχολούνται με την ανάπτυξη και τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών. Τέτοια ερωτήματα γεννιούνται και στο μυαλό των γονιών, την ώρα που πρέπει να αποφασίσουν για το πώς θα βοηθήσουν τα παιδιά τους να αναπτυχθούν και να εξελιχθούν σε μελλοντικούς ενεργούς πολίτες, που θα μεριμνούν για μια ποιοτική ζωή και για μια δίκαιη κοινωνία.

Η ΑΞΙΑ ΤΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΣΚΕΨΗΣ

Ο πρώτος κόσμος του παιδιού όπου ζει, αναπτύσσεται και εξελίσσεται είναι το σπίτι, που αδιαμφισβήτητα αποτελεί για τον άνθρωπο το πρώτο του περιβάλλον μάθησης, δηλαδή το πρώτο του σχολείο. Το σπίτι είναι ο χώρος όπου αποκτούνται τα πρώτα βιώματα, σχηματίζονται οι πρώτες εικόνες και διαμορφώνονται οι όποιες πρώιμες αντιλήψεις του παιδιού. Εκεί, με κινητήριο δύναμη την έμφυτη περιέργειά του και με εργαλείο τις πέντε του αισθήσεις, το παιδί εξερευνάει και περιεργάζεται το περιβάλλον γύρω του και, κυριολεκτικά, ανακαλύπτει κάθε ψηφίδα του μωσαϊκού που συγκροτεί τον κόσμου του.

 Οι δεξιότητες σκέψης είναι εξαιρετικά πολύτιμες, διότι αποτελούν το θεμέλιο για κάθε μορφή μάθησης αλλά και το εργαλείο για τη σοφή λήψη αποφάσεων και για την αποτελεσματική εξεύρεση λύσεων στα προβλήματα, που αντιμετωπίζουμε στη ζωή μας. Είναι εξαιρετικά χρήσιμες τόσο στο σχολείο όσο και στη μετέπειτα πορεία του ανθρώπου. Ωστόσο, οι δεξιότητες σκέψης δεν μπορούν να αναπτυχθούν χωρίς υποστήριξη, ενίσχυση και εξάσκηση. Κυρίαρχο ρόλο στην καλλιέργειά τους παίζουν πρώτα οι γονείς και ακολούθως, σε αυτή την προσπάθεια, προστίθεται το σχολείο.

 

Γονείς και σχολείο μπορούν να αξιοποιήσουν αυτή την εγγενή επιθυμία του παιδιού να μάθει, υποστηρίζοντας την ανάπτυξη των δεξιοτήτων σκέψης με διάφορες πρακτικές, κυρίως όμως με τη στάση τους απέναντι στις δράσεις και τις αποφάσεις των παιδιών τους. Άρα, μπορούμε και πρέπει να φροντίζουμε συνεχώς, έτσι ώστε το παιδί μας να αποκτήσει τις απαραίτητες για τη ζωή δεξιότητες σκέψης.

 

  • Ποιες είναι οι βασικότερες δεξιότητες σκέψης;

Κάθε μορφή σκέψης είναι πολύτιμη για τον άνθρωπο. Εδώ, όμως, θα αναφέρουμε δύο βασικές δεξιότητες σκέψης, που αξιολογούνται ως πολύ σημαντικές. Κριτήριο επιλογής των δύο αυτών δεξιοτήτων σκέψης είναι η χρησιμότητα που έχουν στη ζωή μας. Έτσι καταλήγουμε στις εξής:

 

α) Βασίλισσα των σκέψεων είναι η κριτική σκέψη. Είναι αυτή που κάνει τη ζωή μας πιο εύκολη και με λιγότερα προβλήματα, μια και είναι η σκέψη που σχετίζεται με τη λήψη σωστών αποφάσεων. Είναι η σκέψη που μας βοηθά να αξιολογούμε όλες τις ιδέες και να καταλήγουμε στην πιο αποτελεσματική, για την κάθε στιγμή. Είναι η σκέψη που μας βοηθά να επιλύουμε, με σύνεση και με λιγότερη επικινδυνότητα, τα προβλήματά μας. Είναι η σκέψη που μας επιτρέπει να μελετούμε κάθε πληροφορία και να καταλήγουμε από μόνοι μας στην αντίληψη του σωστού και της πραγματικότητας.

 

β) Άκρως αναγκαία είναι η δημιουργική σκέψη. Είναι η αρχή των πάντων. Από μια στιγμή δημιουργίας ξεκινά κάθε ιδέα, μικρή ή μεγάλη. Και δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι η δημιουργική σκέψη είναι το βασικότερο εργαλείο, με το οποίο συγκροτείται ο πολιτισμός.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΓΟΝΙΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΣΚΕΨΗΣ

Εμείς οι γονείς αλλά και κάθε άτομο που συνεισφέρει στην προσπάθεια διαπαιδαγώγησης των παιδιών, έχουμε χρέος να καλλιεργήσουμε τις βασικές δεξιότητες σκέψης στα παιδιά και ιδιαίτερα την κριτική  και τη δημιουργική σκέψη. Με την καθημερινή εφαρμογή πρακτικών ανάπτυξης των δεξιοτήτων σκέψης αλλά και με την εξάσκηση, το παιδί μας θα εξελιχθεί σε ενεργό πολίτη, που θα μπορεί να παράγει έργα ωφέλιμα για τον ίδιο και τον κόσμο γύρω του και να διασφαλίζει μια ποιότητα ζωής, με όσο το δυνατό λιγότερες δυσκολίες και προβλήματα.

 

Το σημείο αυτό, χρειάζεται μεγάλη προσοχή. Η καθημερινότητα του παιδιού, σήμερα πνίγεται στις ρουτίνες, τις επαναλήψεις, τους κώδικες, τους κανόνες, τον καταιγισμό οδηγιών και παρατηρήσεων από τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς και τις τυποποιημένες διαδικασίες λύσης προβλημάτων. Αυτό είναι εξαιρετικά επικίνδυνο, διότι οδηγεί στην αναπαραγωγή των ίδιων αποτελεσμάτων, στην ανικανότητα επίλυσης διαφορετικών προβλημάτων, στην ανυπαρξία καινοτόμων δημιουργημάτων και στην επικράτηση της παθητικότητας και του απομονωτισμού. Ως προέκταση αυτής της κατάστασης είναι η διαρκής παραμονή της κοινωνίας σε μια άγονη μονιμότητα, όπου δεν υπάρχει εξέλιξη και όπου αναλωνόμαστε σε επαναλαμβανόμενα μοτίβα, χωρίς βελτίωση.

 

Επομένως, όλοι μας οφείλουμε να χαλκεύσουμε τέτοιες συνθήκες, που να αφυπνίσουν, να  εμπνέουν, να καλλιεργούν και να υποστηρίζουν τη δημιουργικότητα και την κριτική σκέψη των παιδιών. Οφείλουμε να αποφεύγουμε την τυπολατρία, τις επαναλαμβανόμενες διαδικασίες και, γενικά, τη σχηματοποίηση κάθε δράσης στο σπίτι και το σχολείο. Η  αφύπνιση της δημιουργικής και κριτικής σκέψης έχει ανάγκη από προσεγγίσεις που προβληματίζουν, κινητοποιούν το ενδιαφέρον, προκαλούν και οδηγούν το παιδί σε διερεύνηση και ανακάλυψη πολλαπλών λύσεων.

ΞΑΝΑ, Η ΑΞΙΑ ΤΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΣΚΕΨΗΣ!

Οι δεξιότητες σκέψης είναι ίσως το πιο σημαντικό εργαλείο που διαθέτει ο άνθρωπος, σήμερα, για να αισθάνεται ελεύθερος, να δημιουργεί, να  εξελίσσεται και να είναι ευτυχισμένος. Μόνο με τη σκέψη του, δηλώνει ο άνθρωπος την παρουσία του σε αυτό τον κόσμο. Μόνο με τη σκέψη του, αφήνει το δικό του προσωπικό αποτύπωμα. Επομένως, εμείς οι γονείς και όλοι όσοι νοιαζόμαστε για τα παιδιά μας έχουμε χρέος να αναπτύξουμε τις δεξιότητες σκέψης τους.

                                                   πηγή: www.paitiatros.com






Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου