Παρασκευή 22 Φεβρουαρίου 2019

Το αγαπημένο λογοτεχνικό βιβλίο κάθε χώρας (χάρτης)

Το διάβασμα ενός βιβλίου αποτελεί την καλύτερη συντροφιά ενώ παράλληλα ανοίγει τους ορίζοντές μας και διεγείρει τις σκέψεις μας.
Ένας λάτρης των βιβλίων και χρήστης του Reddit αποφάσισε να συμπληρώσει έναν χάρτη με το αγαπημένο λογοτεχνικό βιβλίο κάθε χώρας και να τον κοινοποιήσει στο διαδίκτυο, όπου πολλοί έκαναν τις διορθώσεις και τις επισημάνσεις τους για το ποιο θα πρέπει να είναι το πιο αντιπροσωπευτικό
Τα κριτήρια που πρέπει να πληροί ένα βιβλίο για να τοποθετηθεί στο χάρτη είναι να είναι υψηλής αναγνωσιμότητας, να έχει γραφεί από συγγραφέα της χώρας και να αναφέρεται στη χώρα αυτή. Δεν γνωρίζουμε την ακρίβεια των πηγών του, πρόκειται ωστόσο για μια πρωτότυπη ιδέα που έχει αρκετό ενδιαφέρον.
Για την Ελλάδα ο δημιουργός του χάρτη έχει επιλέξει την Ιλιάδα.
Κι αν δυσκολεύεστε να διαβάσετε τον χάρτη σας αναφέρουμε ενδεικτικά μερικές μεγάλες χώρες και τα αγαπημένα τους βιβλία:
ΗΠΑ: Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια (Χάρπερ Λι)
ΡΩΣΙΑ: Πόλεμος και Ειρήνη (Λέων Τολστόι)
ΚΙΝΑ: Το όνειρο του κόκκινου δωματίου (Τζιν Γι)
ΜΕΓΑΛΗ ΒΡΕΤΑΝΙΑ: Μεγάλες Προσδοκίες (Κάρολος Ντίκενς)
ΓΑΛΛΙΑ: Ο κόμης Μόντε Κρίστο (Αλέξανδρος Δουμάς)
ΓΕΡΜΑΝΙΑ: Οι Μπούντενμπροκ (Τόμας Μαν)
ΙΣΠΑΝΙΑ: Δον Κιχώτης (Μιγκέλ ντε Θερβάντες)
ΙΤΑΛΙΑ: Θεία Κωμωδία (Δάντης Αλιγκέρι)
ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ: Μυθοπλασίες (Χόρχε Λουίς Μπόρχες)
ΒΡΑΖΙΛΙΑ: Dom Casmurro (Ζουακίμ Μαρία Μασάντου ντε Ασσίς)
ΚΑΝΑΔΑΣ: Η Άννα της χαράς (Λούσι Μοντ Μοντγκόμερι)
ΜΕΞΙΚΟ: Πέδρο Πάραμο (Χουάν Ρούλφο)
ΝΟΤΙΑ ΑΦΡΙΚΗ: Ατίμωση (Τζον Μάξγουελ Κούτσι)
ΑΙΓΥΠΤΟΣ: Ο δρόμος κοντά στο παλάτι (Ναγκίμπ Μαχφούζ)
ΝΙΓΗΡΙΑ: Τα πάντα γίνονται κομμάτια (Τσινούα Ατσέμπε)
ΤΟΥΡΚΙΑ: Με λένε Κόκκινο (Ορχάν Παμούκ)
ΙΡΑΝ: Βιβλίο των Βασιλέων (Φερντοσί)
ΙΝΔΙΑ: Ο Θεός των μικρών πραγμάτων (Αρουντάτι Ρόι)
ΙΑΠΩΝΙΑ: Kokoro (Νατσούμε Σοσέκι)
ΝΟΤΙΑ ΚΟΡΕΑ: Ο Φυτοφάγος (Χαν Κάνγκ)

Παρασκευή 15 Φεβρουαρίου 2019

Η πόλη που τα παιδιά πάνε σχολείο με ποδήλατο ακόμα και με -17°C


Μια σειρά από ποδήλατα έξω από ένα σχολείο στη χιονισμένη πόλη Ούλου στη Φινλανδία είναι μια συνηθισμένη εικόνα για τους ντόπιους, αλλά ένα ασυνήθιστο θέαμα για τον υπόλοιπο κόσμο.
Παρόλο που οι θερμοκρασίες συχνά φτάνουν -17°C στην πόλη Ούλου, περίπου 1.000 από τους 1.200 μαθητές ηλικίας 7 έως 17 χρονών φτάνουν με ποδήλατο κάθε μέρα στο σχολείο ακόμη και τον χειμώνα.
Ο Pekka Tahkola, ο οποίος τράβηξε την περίφημη φωτογραφία, διοργανώνει μαθήματα χειμερινής ποδηλασίας καθώς και εκδρομές με θέμα την έξυπνη κινητικότητα. Μέσα από τις δράσεις του θέλει να ενημερώσει και άλλα σχολεία στην περιοχή αλλά και σε άλλες χώρες για τη σημασία και το ρόλο του ποδηλάτου στην καθημερινότητα των νέων, ακόμα κι όταν οι συνθήκες – όπως το χιονισμένο τοπίο στην προκειμένη περίπτωση – δεν είναι οι ιδανικές.
«Παρόλο που μπορεί να είναι δύσκολο για πολλούς γονείς στις Η.Π.Α. παραδείγματος χάρη να φανταστούν ότι θα αφήσουν το παιδί τους να πάει στο σχολείο το χειμώνα σε περίοδο χιονοπτώσεων με ποδήλατο, η συνήθεια αυτή είναι κανόνας σε μέρη της Φινλανδίας», λέει ο Tahkola.
Στο Ούλου συνήθως οι χιονοπτώσεις διαρκούν από το Νοέμβριο έως τον Απρίλιο. Ωστόσο, οι δρόμοι και τα μονοπάτια για ποδηλασία είναι τόσο καλά συντηρημένα, ώστε οι αναβάτες δεν χρειάζονται ειδικά ελαστικά ή εργαλεία για να τα διασχίσουν.
«Έχουμε πολύ καλές υποδομές και συντήρηση, που καθιστούν την ποδηλασία γρήγορη, εύκολη και άνετη ακόμη κι όταν το χιόνι κάνει την εμφάνισή του. Οι αποστάσεις συχνά ακόμα και με αυτές τις συνθήκες διανύονται πιο γρήγορα απ' ότι με το αυτοκίνητο», επισημαίνει ο Tahkola.

Παρασκευή 8 Φεβρουαρίου 2019

Αρχαίες φράσεις που χρησιμοποιούμε και σήμερα


Με τον όρο αρχαία ελληνική γλώσσα αναφερόμαστε στη μορφή της ελληνικής γλώσσας, που ομιλούνταν κατά τους αρχαϊκούς χρόνους και την κλασική αρχαιότητα ή ακόμη και στην ελληνιστική περίοδο. Η νέα ελληνική γλώσσα αποτελεί σαφώς συνέχεια της αρχαίας και εξέλιξή της. Ωστόσο υπάρχουν πολλές αρχαίες φράσεις που χρησιμοποιούμε αυτούσιες ακόμη και σήμερα.
Ας δούμε μερικές χαρακτηριστικές από αυτές:
Νους υγιής εν σώματι υγιεί
Ένα υγιές πνεύμα προϋποθέτει υγιές σώμα. Η φράση απηχεί το κλασικό αθλητικό ιδεώδες, σύμφωνα με το οποίο η εκγύμναση του σώματος ήταν απαραίτητη προϋπόθεση για σωματική και πνευματική υγεία. Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι μόνο ένα υγιές σώμα μπορούσε να φιλοξενήσει ένα υγιές πνεύμα. 
Ευ αγωνίζεσθαι
Να αγωνίζεσαι με έντιμο τρόπο. Η φράση καταδεικνύει τη σημασία της ευγενούς άμιλλας καθώς και την επιδίωξη της υπεροχής με θεμιτούς τρόπους.
Κύκνειον άσμα
Το μελωδικό τραγούδι του κύκνου λίγο πριν πεθάνει. Μεταφορικά το τελευταίο έργο ενός δημιουργού πριν το θάνατό του.
Πυξ λαξ
Σημαίνει με γροθιές και κλωτσιές. Τη φράση χρησιμοποιούμε για να εκφράσουμε την αποπομπή κάποιου με βίαιο τρόπο ή απότομα.
Τα παιδία παίζει
Το μάθαμε όλοι σαν παράδειγμα της αττικής σύνταξης στα αρχαία. Οι αρχαίοι εννοούσαν ότι το παιχνίδι είναι σύμφυτο
με την παιδική ηλικία. Χρησιμοποιείται και για να δείξουμε ότι κάποιος ενήλικας συμπεριφέρεται σαν παιδί.
Γνώθι σ αυτόν
Αποδίδεται στον Χείλωνα τον Λακεδαιμόνιο, έναν από τους επτά σοφούς. Σημαίνει γνώρισε τον εαυτό σου, έχε αυτογνωσία.
Το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού
Η φράση αποδίδεται στον αρχαίο Έλληνα ποιητή, Μένανδρο και σημαίνει ότι δεν είναι έξυπνος αυτός που επαναλαμβάνει τα ίδια λάθη.
Ευ ζην
Αυτό θεωρούσε ο Μέγας Αλέξανδρος ότι χρωστούσε στο δάσκαλό του Αριστοτέλη. Αρχικά σήμαινε τον τρόπο ζωής που χαρακτηρίζεται από ηθικές και πνευματικές αρετές. Σήμερα έχει περισσότερο την έννοια της άνετης και ποιοτικής ζωής.
Μολών λαβέ
Έτσι απάντησε ο Λεωνίδας στις Θερμοπύλες όταν ο Ξέρξης ζήτησε την παράδοση των όπλων των αμυνομένων Ελλήνων. Έλα να τα πάρεις (τα όπλα). Η φράση χρησιμοποιείται και σήμερα με την ίδια έννοια, δηλαδή αν τολμάς έλα να με αντιμετωπίσεις, δεν παραδίδομαι.
Άρον άρον
Ο όχλος φώναζε «ἆρον ἆρον, σταύρωσον αὐτόν» στον Πόντιο Πιλάτο για να καταδικάσει το Χριστό σε θάνατο στο Σταυρό. Σημαίνει βιαστικά, με σπουδή και χωρίς προσοχή.
Από μηχανής θεός
Η φράση προέρχεται από ένα τέχνασμα που χρησιμοποιούσαν στο αρχαίο θέατρο, όταν ένας θεός παρουσιαζόταν με ειδικό μηχάνημα (γερανό θα λέγαμε σήμερα) από ψηλά και με την παρέμβασή του έδινε λύση στην αδιέξοδη πλοκή του δράματος. Μεταφορικά χρησιμοποιείται όταν κάποιος εμφανίζεται απροσδόκητα και δίνει λύση σε ένα πρόβλημα.
Ήξεις αφήξεις
Πρόκειται για έναν διφορούμενο χρησμό όταν κάποιος στρατιώτης ρώτησε τη Σίβυλλα αν θα σκοτωθεί στον πόλεμο. Η απάντηση ήταν «Ήξεις, αφήξεις ουκ, εν πολέμω θνήξεις», προφορικά φυσικά. Η διαφορά είναι στο κόμμα μετά το ουκ που αλλάζει το νήμα της φράσης, δηλαδή «Θα πας, θα γυρίσεις (δεν) θα πεθάνεις στον πόλεμο». Το λέμε όταν κάποιος έχει διφορούμενες θέσεις, αντιφάσκει.
Φοβού τους Δαναούς και δώρα φέροντας
Το είπε ο Λαοκόων στους Τρώες προειδοποιώντας τους να μην δεχτούν τα δώρα (Δούρειος Ίππος) των Ελλήνων. Σημαίνει να είσαι επιφυλακτικός με τους εχθρούς ακόμα κι όταν φέρνουν δώρα.
ἔπεα πτερόεντα
Η φράση αναφέρεται από τον Όμηρο στην Ιλιάδα και σημαίνει τα λόγια που τα παίρνει ο άνεμος, που πετούν. Σημαίνει ακριβώς το ίδιο και σήμερα, λόγια του αέρα, που δεν έχουν ιδιαίτερη σημασία.
*Κάποιες από τις φράσεις είναι μάλλον μεταγενέστερες των αρχαίων Ελλήνων ωστόσο τις αναφέρουμε καθώς διατηρούν όλα τα χαρακτηριστικά της αρχαίας ελληνικής. Φυσικά υπάρχουν πολλές ακόμη.