ΜΕΓΑΛΗ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ

(κινητή γιορτή)

Μετά τα γλέντια, από την Καθαρή Δευτέρα ξεκινά μια περίοδο για κάθε Χριστιανό, που φτάνει μέχρι το βράδυ της Ανάστασης. Για τις επόμενες επτά εβδομάδες που διαρκεί η Μεγάλη Σαρακοστή έχουμε την ευκαιρία να ζήσουμε πιο κοντά στην Εκκλησία παρακολουθώντας τις Ακολουθίες, και να συμμετέχουμε στα έθιμα των ημερών αυτών.

Από τη Δευτέρα μετά την Κυριακή της Τυρινής, αρχίζει η Μεγάλη Τεσσαρακοστή και τελειώνει την Παρασκευή πριν από το Σάββατο του Λαζάρου. Στην Α' Οικουμενική Σύνοδο οι Άγιοι Πατέρες, θέσπισαν την 40ήμερη αυτή νηστεία, κατά μίμηση της 40ήμερης νηστείας του Κυρίου στην έρημο. Λέγεται "Μεγάλη" γιατί:

1. Είναι μεγάλα τα γεγονότα στα οποία οδηγούμαστε (Πάθη - Ανάσταση)

2. Η νηστεία την περίοδο αυτή, είναι αυστηρή και διαφέρει από τη νηστεία των Χριστουγέννων, δηλ. είναι αλάδωτη πλην Σαββάτου και Κυριακής.

Η Εκκλησία για να μας βοηθήσει τιμά, τις επόμενες πέντε Κυριακές που ακολουθούν, πρόσωπα και γεγονότα. Με αυτόν τον τρόπο, προσπαθεί να μας δώσει παραδείγματα και δύναμη.

Η 1η Κυριακή είναι της Ορθοδοξίας και γιορτάζουμε την αναστήλωση των εικόνων (843 μ.Χ.) από την Αγία Θεοδώρα και τον Πατριάρχη Μεθόδιο. Ξαναέδωσαν στις εικόνες τη θέση τους στους ναούς και στη λατρεία, για να έχουμε σήμερα την ευλογία να τις προσκυνούμε. Τις εικόνες όταν τις προσκυνάμε, τιμούμε το πρόσωπο ή το γεγονός που εικονίζεται. 

Τη 2η Κυριακή τιμάμε τον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά. Είναι ένας από τους μεγάλους Πατέρες της Εκκλησίας, που και αυτός αγωνίστηκε για τη θεμελίωση της πίστης.

Την 3η Κυριακή είναι της Σταυροπροσκυνήσεως. Το νόημα αυτής της Κυριακής είναι εμφανές. Καθώς βρισκόμαστε στη μέση της νηστείας και έχουμε αρχίσει να κουραζόμαστε, χρειαζόμαστε βοήθεια και ενθάρρυνση για να σηκώσουμε τον προσωπικό μας σταυρό. Αυτήν τη βοήθεια την παίρνουμε ατενίζοντας το Σταυρό του Χριστού που υψώνεται στο μέσο των ναών και καλούμαστε να τον προσκυνήσουμε.

Την 4η Κυριακή τιμάμε τον Άγιο Ιωάννη της Κλίμακος. Είναι ένας μεγάλος ασκητής του 7ου αι. που με τη ζωή του έδειξε πως η πορεία μας στον κόσμο αυτό, είναι σαν σκαλοπάτια προς τον ουρανό. Καρπός της ζωής του ήταν η "Κλίμακα", που σημαίνει σκάλα. 

Η 5η Κυριακή είναι της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας. Είναι ένα μεγάλο παράδειγμα μετάνοιας αλλά και αγάπης του Χριστού για κάθε άνθρωπο. Η Μαρία η Αιγυπτία, έζησε μια ζωή μακριά από τον Χριστό, αλλά εκείνος σαν "καλός Ποιμένας" την αναζήτησε και εκείνη τον ακολούθησε και έζησε κοντά του. 

Μέσα σ' αυτήν την περίοδο οι χριστιανοί έχουν τη συμπαράσταση και της Παναγίας. Τις πρώτες τέσσερις Παρασκευές στους ναούς, ψάλλονται οι "Χαιρετισμοί", όπου μικροί και μεγάλοι λένε το "Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε" μπροστά στην εικόνα της. Την πέμπτη Παρασκευή ψάλλεται ο    "Ακάθιστος Ύμνος", το σύνολο των Χαιρετισμών. Τον λένε έτσι γιατί δεν καθόμαστε καθόλου στη λειτουργία από σεβασμό προς την Παναγία που θα λυπηθεί πολύ και θα κλάψει για τη Σταύρωση του παιδιού της. 

Την 6η εβδομάδα τη λέμε βουβή ή κουφή και στην εκκλησία δε γίνεται καμία λειτουργία. Το Σάββατο πριν τη Μεγάλη Εβδομάδα είναι το Σάββατο του Λαζάρου. Την Κυριακή των Βαΐων γιορτάζουμε τη θριαμβευτική είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα. Τα βάγια δείχνουν τη νίκη του Χριστού κατά του σατανά και του θανάτου, ενώ το πουλαράκι την επιστροφή των εθνών στο Χριστό. Γι' αυτό κι εμείς στρώνουμε τις εκκλησίες με βάγια και παίρνουμε και ένα κλωναράκι για ευλογία στο σπιτικό μας.